Op de ski’s terwijl je weinig of niks ziet, kan jij het je voorstellen? Slechtzienden en blinden kunnen niet anders. Ondanks hun beperking skiën zij zonder problemen van de pistes. Ik sprak met slechtziende Kees Toxopeus van de Nederlandse Visueel-gehandicapten Ski Vereniging om meer te weten te komen over skiën met een visuele beperking.
Als je blind of slechtziend bent ski je altijd één op één met een begeleider. Deze begeleider beschikt dan als het ware over de ogen van de visueel beperkte. Via een portofoon communiceert de begeleider met de slechtziende of blinde. Op deze manier worden er instructies gegeven als, links, rechts en stoppen. Daarnaast kan de begeleider ook waarschuwen voor bijvoorbeeld een heuvel. Er zijn echter ook visueel beperkten die zonder portofoon skiën.
Bij het begeleid skiën wordt er onderscheid gemaakt tussen slechtziende en blinde skiërs. Slechtziende skiërs hebben soms nog genoeg zicht om de begeleider te kunnen volgen wanneer deze voor hen skiet. Blinden kunnen dit echter niet. Zij zullen om deze reden voor hun begeleider skiën. Hierdoor heeft de begeleider goed zicht op de blinde skiër. Er zijn echter ook slechtzienden die liever voor hun begeleider skiën.
Om begeleid te kunnen skiën moet je eerst leren skiën. Hierbij ziet een skiles er net even anders uit dan bij mensen die wel kunnen zien. Om in de juiste skihouding te komen, geeft de skileraar eerst de gebruikelijke instructies. Ski’s heupbreedte, door de knieën, handen naar voren en naar voren kijken. Wanneer deze houding hierna nog niet correct is, zal de leraar vragen of hij of zij de visueel gehandicapte aan mag raken. Vervolgens zal de leraar de leerling in de juiste houding zetten. Tijdens het leren skiën wordt er vaak gebruik gemaakt van een lange stok. Deze houdt zowel de leraar als leerling vast. Hier kan de leraar de leerling corrigeren als deze bijvoorbeeld de schouders naar de berg draait in plaats van naar het dal. Daarnaast geeft de stok zekerheid voor de leerling.
Kees Toxopeus heeft al zijn hele leven slecht zicht. In 2002 besloot hij om voor het eerst op wintersport te gaan, nadat hij hierover informatie had gekregen van de NVSV. Een groot succes, gezien hij sindsdien ieder jaar op de latten staat. Vooral het helemaal zelf kunnen doen vindt hij fantastisch! Inmiddels gaat hij het liefst naar Les Portes du Soleil of de Dolomieten. Samen met zijn begeleider gaat hij zonder problemen van iedere piste. Hij kan zich dan ook niet voorstellen dat hij op de ski’s iets niet zou kunnen wat iemand met zicht wel zou kunnen. Het leukste aan skiën vindt hij dat hij het helemaal zelf kan.
Kees vertelt dat andere skiërs helaas niet altijd rekening houden met zijn beperking. Zo wil het nog weleens voorkomen dat zij tussen hem en zijn begeleider door skiën. Het lift- en pistepersoneel houdt daarentegen wel rekening met zijn beperking. Zo vragen zij bijvoorbeeld of ze de lift langzamer moeten laten draaien of stil moeten zetten.
Ondanks dat Kees nog wel iets van de omgeving ziet, ervaart hij de omgeving ook op een andere manier. Zo ruikt hij de geuren van de dennenbomen en hoort hij verschil in geluid wanneer hij een open gebied bereikt.
Bij het aanschaffen van skikleding let Kees niet erg op mode. Hij kiest zijn skikleding uit op de kleur die hij mooi vindt. Hierbij is Kees in zijn voordeel ten opzichte van iemand die nooit gezien heeft. Een blinde die nooit heeft gezien heeft geen idee hoe kleuren eruitzien. Verder vertelt Kees, dat het kan helpen als de begeleider van de slechtziende reflecterende kleding draagt. Dit kan zijn, een donkere kleur als zwart of in sommige gevallen een felle kleur. Hierdoor kunnen de slechtzienden hun begeleider makkelijker volgen. Witte kleding is bijvoorbeeld erg lastig om te volgen.
Na het horen van de ervaringen van Kees was ik benieuwd of hij nog tips heeft voor andere visueel beperkten die willen skiën. Zijn advies is vooral om in Nederland alvast een paar lessen te nemen. Beginners leggen hier alvast een goede basis en gevorderden houden de techniek waar nodig bij. Daarnaast kunnen mensen die twijfelen of skiën wat voor hen is een keer naar een kennismakingsdag gaan in de skihal in Nederland. Dan kunnen ze ervaren hoe het is en of ze het leuk vinden. Tenslotte zegt Kees dat hij het alleen maar toe kan juichen als mensen willen leren skiën.
De NVSV zet zich in om blinden en slechtzienden de mogelijkheid te geven om te wintersporten. Ieder jaar organiseren zij Europese wintersportreizen en wintersportactiviteiten in Nederland. Komende winter staan er onder andere een familiereis, jongerenreis en andere wintersportreizen op het programma. Zelf kun je ook je steentje bijdragen aan deze organisatie door mee te gaan als begeleider of gediplomeerd skileraar. Meer informatie hierover vind je op de website van de NVSV. Klik hier voor meer informatie over de NVSV >
Als klein meisje van 5 had Wendy niet kunnen denken hoe groot haar passie voor wintersport zou worden. Zodra de eerste sneeuw valt, slaat het wintersportvirus bij haar toe en telt ze af tot haar volgende wintersportvakantie.
